zaterdag 19 maart 2011

Auteursrecht in het HBO


Een week of twee geleden nam ik deel aan de cursus "Auteursrecht in het hoger onderwijs voor gevorderden", opgezet door SURF en deze keer georganiseerd bij de UB van Wageningen University. Dit vanwege mijn lidmaatschap van de werkgroep auteursrecht van de HU-mediatheken. Zoals bij vele instellingen voor hoger onderwijs vraagt auteursrecht bij de HU steeds meer aandacht, en zijn we bezig met het opzetten van een informatiepunt voor auteursrecht.

Het is een vreselijk ingewikkeld maar ook vreselijk interessant onderwerp. Vorig jaar deed ik een beginnerscursus, ook bij SURF, gegeven door Mirjam Elferink, die met een Jort Kelder-achtige dictie een actief college gaf waar ik heel enthousiast van werd. Van deze tweede cursus leerde ik niet zoveel nieuws over auteursrecht; het interessante lag meer in de ervaringen die anderen hadden met een informatiepunt voor auteursrecht. Bijvoorbeeld het verhaal van Gonny Kremers van de Radboud Universiteit. Ook goed om te zien hoeveel tools SURF aanbiedt op het gebied van auteursrecht.

Inmiddels weten de HU-mediatheken zich op de HU goed in de kijker te spelen als auteursrecht-aanspreekpunt. Ik geef trainingen auteursrecht en ben al meerdere keren ingeschakeld door opleidingen met vragen over auteursrecht, en hoewel ik er aardig wat van weet inmiddels *kuch* komen daarbij best pittige vragen naar voren. Ik merk daarbij ook dat de vragen verschuiven; uit de verhalen van mensen die er al eerder mee bezig waren dan ik kwamen vooral kwesties als "mag je plaatjes gebruiken in Powerpoints" en "hoeveel bladzijden uit een boek mag je in een reader opnemen" naar voren. Puur de gebruikerskant dus.

Tegenwoordig komen er veel meer makers-vragen. Waar liggen mijn rechten als ik een artikel schrijf? Hebben we auteursrecht op door ons ontwikkeld onderwijs? Hoe beschermen we de goede naam van de school wanneer ex-studenten artikelen schrijven over hun afstudeeronderwerp? Er komen ook veel zaken naar boven die niet echt onder auteursrecht vallen, maar interessant en behoorlijk pittig zijn ze wel. Logisch zijn ze ook: voor het HBO is onderzoek en kennisproductie nog betrekkelijk nieuw. Universiteiten hebben een veel rijkere traditie en ook duidelijker afspraken over bijvoorbeeld academische vrijheid.

Over niet al te lange tijd gaat bij de HU ons echte auteursrecht informatiepunt live. Wat me wel duidelijk is: het kan nooit een stilstaand punt worden, daarvoor is het een te dynamisch onderwerp. Ik lees bijvoorbeeld de stukjes van Windesheim-collega Raymond, en denk: DRM? daar moeten we ook nog iets mee...

Foto: qthomasbower (Flickr)

Geen opmerkingen: